QPrint

ZAPAMIĘTAJ: W przypadku zdjęć oraz obrazów do artystycznego druku wielkoformatowego najlepiej zapisywać je w formacie JPG z kompresją MaximumQuality w modelu kolorystycznym RGB, koniecznie z dołączonym profilem kolorystycznym.

···············································································································

W poniższym materiale omawiamy kwestie związane z przygotowaniem pliku do wydruku wielkoformatowych prac artystycznych w technice druku atramentowego. Przygotowanie plików do druku arkuszowego (np. publikacji, zaproszeń, katalogów) omówione jest w osobnym wpisie.

Co istotne, współpracując z artystami oferujemy im pełne wsparcie techniczne i doradzamy oraz pomagamy przy prawidłowym przygotowaniu prac do druku. Przed wydrukowaniem prac, przesłane przez artystów pliki weryfikujemy i w przypadku wątpliwości kontaktujemy się najczęściej telefonicznie celem ich wyjaśnienia.

Poniższe informacje mają na celu przybliżenie kwestii przygotowania plików do druku dla osób, które chcą w tym zakresie być całkowicie samodzielne. W przypadku przygotowania plików do artystycznego druku wielkoformatowego należy wziąć pod uwagę kilka aspektów:

• format zapisu pliku
• wymiary pracy
• marginesy
• rozdzielczość
• przestrzeń kolorystyczną
• profil kolorystyczny
• nazwa pliku

Należy pamiętać, że sposób przygotowania pliku do druku ma istotne znaczenie dla ostatecznego rezultatu jak również ma wpływ na szybkość i prawidłowość realizacji całego zamówienia. Niestety większość problemów i zastrzeżeń do jakości otrzymanej pracy ma związek z nieprawidłowym przygotowaniem prac do druku. Dlatego warto zapoznać się dokładnie z poniższymi informacjami.

···············································································································

Format zapisu pliku

W przypadku prac bitmapowych najpraktyczniejszym formatem zapisu plików do druku jest format JPG (Jpeg). Do głównych zalet tego formatu należą:

• nieduży rozmiar pliku
• brak wpływu na jakość wydruku przy zastosowaniu kompresji MaximumQuality
• brak niepotrzebnych warstw, przeźroczystości, które mogą być nieprawidłowo zinterpretowane przez oprogramowanie rastrujące
• 8-biotwy zapis kolorów (inne formaty zapisu pozwalają na zapis w notacjach, które mogą nie być prawidłowo zinterpretowane przez oprogramowanie rastrujące)
• możliwość załączenia profilu kolorystycznego podczas zapisywania pliku

W branży graficznej często można spotkać się z mitami, że format JPG, jako że wykorzystuje tzw. stratną kompresję – ma niekorzystny wpływ na jakość wydruku. W praktyce, jeżeli podczas zapisywania pliku do formatu JPG wykorzystamy kompresję o najmniejszym współczynniku straty (czyli z zachowaniem maksymalnej jakości – Maximum Quality – w przypadku programu Adobe Photoshop za taką wartość odpowiada parametr kompresji oznaczony liczbą ’12’) jakość wydruku nie będzie odróżnialna od wydruku wykonanego z pracy zapisanej przy użyciu kompresji bezstratnej (np. w formacie TIFF). Oczywiście, jeżeli plik ma podlegać dalszej obróbce (nie jest ostateczną wersją do wydruku) nie polecamy stosowania zapisu do formatu JPG. Podczas dalszej edycji pracy zapisanej w formacie JPG może się okazać, że uwypuklone zostaną artefakty powstałe w pliku w wyniku zastosowania stratnej kompresji (co nie przeszkadza rozmaitym bankom grafik udostępniać pliki graficzne właśnie w formacie JPG).

Należy mieć również świadomość, że inne niż JPG formaty zapisu pozwalają na umieszczenie w plikach licznych, zbędnych (a czasem szkodliwych) danych, takich jak dodatkowe kanały, warstwy z przezroczystościami, nietypowe modele zapisu koloru itp. – które mogą mieć niekorzystny i nieprzewidywalny wpływ na ostateczny rezultat na wydruku. Dlatego jeżeli możliwe jest zastosowanie zapisu do formatu JPG, np. w przypadku plików przeznaczonych do druku – polecamy tak zrobić.

W sytuacji gdy grafika zawiera elementy wektorowe (tzw. krzywe), albo teksty, zalecane jest stosowanie zapisu do formatu PDF, jednak z racji na rozbudowane możliwości zapisu danych do tego formatu (włącznie z interaktywnymi formularzami i plikami multimedialnymi), zagadnieniu zapisu do formatu PDF poświęcimy odrębny wpis.

···············································································································

WYMIARY PRACY

Wskazane jest, aby w projekcie graficznym zostały zadeklarowane docelowe wymiary pracy. Często niestety zdarza się, że po otwarciu pliku okazuje się, że wymiary zadeklarowane w projekcie w żaden sposób nie przystają do wymiarów pracy jaką zamówił Klient. To prowadzi do częstych nieporozumień, a nawet błędów przy wydrukach, nie wspominając o wydłużeniu terminu realizacji (bo często wymagane są wtedy dodatkowe ustalenia z autorem).

Dlatego przed zapisaniem pracy w wersji do druku warto zweryfikować zadeklarowane w programie wymiary projektu – czy są zgodne z oczekiwanym wymiarem wydruku.
To co również istotne, w przypadku wydruków artystycznych nie są wymagane tzw. spady (jak w przypadku druków arkuszowych). Wydruki artystyczne realizowane są na podłożach w roli, a następnie przycinane są przy użyciu linijki oraz nożyka lub tzw. trymera – cięcie odbywa się po krawędzi wydruku. Natomiast w przypadku wydruków artystycznych warto pomyśleć o marginesach wokoło pracy.

···············································································································

marginesy

Marginesy przy druku prac artystycznych pełnią różnoraką rolę i są ze wszech miar wskazane.

Po pierwsze wydruk pracy artystycznej z marginesami prezentuje się dużo lepiej i na pierwszy rzut oka przywodzi na myśl dzieło artystyczne. Praca artystyczna wydrukowana bez marginesu dużo bardziej kojarzy się z tańszą wersją reprodukcji – czyli plakatem.

Po drugie margines znacząco ułatwia oprawę – w szczególności gdy praca ma być oprawiona pod szkło razem z passepartout. Papier na którym zrealizowany jest wydruk w takim wypadku powinien wchodzić pod passepartout przynajmniej na 10-15mm, aby nie występował efekt „prężenia” po dociśnięciu wydruku przez arkusz passepartout. Jeżeli marginesu nie ma, podczas oprawy niezbędne jest zabranie części światła pracy aby wchodziło pod passepartout.

Po trzecie, margines to miejsce, gdzie zwyczajowo twórca sygnuje reprodukcję – reprodukcje cyfrowe sygnuje się zazwyczaj od frontu na marginesie pod grafiką. Jeżeli margines nie został uwzględniony to nie ma w takiej sytuacji miejsca na podpis.

Sam margines należy dodać w projekcie przed zapisaniem pracy do pliku. Zwyczajowo stosuje się marginesy o szerokości od 20 do 30mm. Czyli przykładowo praca o rozmiarach 50x70cm po dodaniu dookoła 3cm marginesu będzie miała wymiar 56x76cm.

···············································································································

ROZDZIELCZOŚĆ

Pojęcie rozdzielczości występuje w przypadku obrazów w formie bitmapy (mapy bitowej) i oznacza ilość pikseli (punktów) na każdy centymetr (ppc) lub na każdy cal (ppi/dpi). W tradycyjnej poligrafii, w przypadku przygotowywania prac do druku offsetowego przyjęło się stosować parametr 300 dpi – co oznacza, że na każdy cal boku przypada 300 pikseli. Ponieważ 1 cal = 2,54cm to łatwo można policzyć, że w dla pracy w rozmiarze 30x40cm aby uzyskać rozdzielczość 300 dpi bitmapa powinna mieć wymiar w pikselach wynoszący 3543x4724px (należy długość boku w cm podzielić przez 2,54 a następnie pomnożyć przez 300).

W praktyce dla wydruków artystycznych w technologii druk atramentowego nie jest wymagana tak wysoka rozdzielczość. W zupełności wystarczy 150 do 200dpi – przy takim zakresie uzyskamy bardzo dobrej jakości wydruki. Często zdarza się, że artyści interpolują bitmapę (zwiększają w sztuczny sposób ilość pikseli) aby uzyskać parametr rozdzielczości równy lub większy od 300 dpi, ale w praktyce takie działanie może przynieść więcej szkody niż pożytku (szczególnie gdy wykonane nieumiejętnie). Jeżeli rozdzielczość pracy po przeskalowaniu do docelowego rozmiaru wynosi w zakresie 150 – 200 dpi to taka wartość jest w zupełności wystarczająca. Interpolacji i dodatkowej obróbki będą wymagały prace, których rozdzielczość wyniesie poniżej 100 dpi.

···············································································································

PRZESTRZEŃ KOLORYSTYCZNA

Pojęciu przestrzeni kolorystycznej poświęciliśmy osobny wpis RGB CZY CMYK. Warto zapoznać się z tymi informacjami, aby lepiej poznać kwestie czym jest przestrzeń kolorystyczna i dlaczego warto w przypadku wydruków artystycznych stosować RGB zamiast CMYK.
W tym punkcie ograniczymy się tylko do informacji, że w celu uzyskania bardziej nasyconych barw i gładszych przejść tonalnych lepiej jest przygotowywać prace do druku używając modelu RGB. Również prace w odcieniach szarości najlepiej jest zapisać w przestrzeni RGB z dołączonym profilem kolorystycznym.

···············································································································

PROFIL KOLORYSTYCZNY

Zagadnieniu PROFILU KOLORYSTYCZNEGO poświęciliśmy osobny wpis, z którym warto jest się zapoznać. Profil kolorystyczny dołączony do pliku z projektem jest niezbędny dla uzyskania prawidłowego odwzorowania kolorów.

W praktyce, jeżeli projekt graficzny został zapisany w pliku bez dołączonego profilu kolorystycznego – nie wiadomo jak ten plik wydrukować. Dlatego warto zapoznać się z dokumentacją aplikacji, w której przygotowywana jest praca do druku i z której zapisywany będzie ostateczny plik. Często wystarczy dopilnować aby zaznaczyć odpowiednią opcję typu „dołącz profil kolorystyczny” na jednym z ekranów na którym definiujemy parametry zapisywanego pliku. Ważne jest aby na każdym etapie zapisywania projektu (nie tylko do druku) załączać profil kolorystyczny, w którym pracujemy, gdyż w innym razie w przyszłości otwierając plik nie będziemy w stanie zachować pierwotnych kolorów i niechcący wprowadzimy przekłamanie do naszej pracy.

···············································································································

NAZWA PLIKU

Nazwę pliku warto tak skonstruować, aby już po przeczytaniu tej nazwy było wiadomo co to jest za praca i w jakim celu została zapisana. Dlatego poza oczywistym tytułem pracy warto umieścić informacje na temat docelowego rozmiaru pliku a nawet profilu kolorystycznego, czy ilości egzemplarzy w jakiej praca ma zostać wydrukowana.

Przykładowa nazwa pliku mogła by wyglądać następująco:

3x_56x76cm_Tytul_sRGB.jpg

W ten sposób nazwany plik pozwoli uniknąć potencjalnych nieporozumień, gdy okaże się, że niektóre parametry (np. rozmiar projektu) zostały nieprawidłowo zdefiniowane podczas zapisywania pracy.