QPrint

ZAPAMIĘTAJ: Bitmapa posiada wymiary (szerokość i wysokość) określone w pikselach. Im więcej pikseli ma bitmapa tym więcej zawiera informacji na temat obrazu. Dzięki temu pozwala na wykonanie lepszej jakości i większych wydruków. Rozdzielczość bitmapy jest wynikiem podzielenia wymiarów w pikselach przed długość boku na wydruku.

BITMAPA (mapa bitowa).

Bitmapę najprościej wytłumaczyć na przykładzie szachownicy. Szachownica ma 64 pola – 8 po jednym boku i 8 po drugim. Co drugie pole jest białe, a co drugie – czarne. Jeżeli zamiast białego i czarnego użyjemy różnych odcieni barw – uzyskamy obraz. Jeżeli zwiększymy ilość pól, np. 100×100 – wtedy uzyskamy 10 tys. pól o różnych odcieniach tworzących obraz. Taki obraz będzie posiadał więcej szczegółów od obrazu 8×8. W przypadku cyfrowych aparatów fotograficznych posługujemy się określeniem MegaPikseli (Mpix). Ze zdjęcia wykonanego przez aparat z matrycą 20 Mpix otrzymamy bitmapę, która zawiera 20 mln pól w różnych barwach tworzących obraz o wymiarach około 5500×3600 pikseli. (dokładne wymiary bitmapy zależą od proporcji matrycy). Im więcej pikseli ma bitmapa, tym bardziej szczegółowy obraz może przedstawiać.

Poniższy schemat pokazuje fragment bitmapy o wymiarach 40x40pikseli powiększony tak aby pojedyncze piksele były widoczne gołym okiem:

W praktyce wszystkie aparaty cyfrowe i skanery rejestrują obraz w postaci map bitowych (czyli bitmap). Alternatywą do przedstawiania grafiki w systemie komputerowym są tzw. obiekty wektorowe (czyli „wektory) oraz teksty. Posiadają one określone przez definicję krzywych krawędzie oraz zadane wypełnienie (może być jednokolorowe lub z przejściem tonalnym). Cechą obiektów wektorowych jest to, że podczas ich powiększania nie dostrzeżemy pojedynczych pikseli, gdyż w tym przypadku one nie występują. Więcej na temat tego typu obiektów można znaleźć we wpisie na temat wektorów i tekstów w projektach graficznych. Jeżeli rozdzielczość bitmapy będzie zbyt mała, to na wydruku mogą być widoczne pojedyncze piksele, lub wydruk będzie nieostry.

WYMIARY BITMAPY.

Każda bitmapa ma rozmiar określony w pikselach. Aby sprawdzić jaką wymiary bitmapy należy kliknąć prawym przyciskiem myszki na ikonce pliku i w menu kontekstowym wybrać „Właściwości”. Następnie w zakładce „Szczegóły” znajdziemy wymiary bitmapy w pikselach. Od wymiarów w pikselach zależy ilość informacji graficznych jaką zawiera bitmapa oraz to jakiej wielkości wydruk możemy wykonać.

Należy jednak pamiętać, że bitmapa pomimo dużych wymiarów może zawierać nieostrą grafikę, na której będzie brakowało detali. W rezultacie nawet przy wystarczającej ilości pikseli w pliku możemy uzyskać niesatysfakcjonujący rezultat. Więcej na ten temat można przeczytać we wpisie na temat powiększania i skalowania bitmap.

ROZDZIELCZOŚĆ BITMAPY.

W momencie, gdy oglądamy bitmapę wydrukowaną w określonym rozmiarze mamy do czynienia z terminem „rozdzielczości”. Rozdzielczość bitmapy często mylona jest z wielkością bitmapy. W praktyce te wartości są ze sobą powiązane, ale jedna nie wynika jednoznacznie z drugiej. Rozdzielczość wyraża się w jednostkach dpi lub ppi (punktach na cal) oraz ppc (punktach na centymetr). W klasycznej poligrafii obraz drukujemy przy użyciu rastra, przyjęto, że dla uzyskania dobrej jakości grafika ma mieć 300 dpi. (czyli 300 punktów na każdy cal boku). Wartość ta wynikała z faktu, że stosowano liniaturę rastra 150 a wartość 300dpi była rezultatem pomnożenia liniatury przez 2. W rezultacie otrzymano sugerowane 300 dpi. (więcej na temat rastra można przeczytać w oddzielnym wpisie naszej BAZY WIEDZY),

Obecnie w druku cyfrowym do reprodukcji artystycznych (giclee) stosuje się raster stochastyczny. To pozwala uzyskać bardzo dobrą jakość reprodukcji nawet przy rozdzielczości 150 dpi. Wartość 300 dpi można stosować, ale nie jest to wymagane. Co ważne, zbyt wysoka rozdzielczość bitmapy może dać odwrotny rezultat (czyli gorsze odwzorowanie szczegółów na wydruku). Dlatego można zapamiętać, że rozdzielczość pracy powinna być w granicach 150 do 300 dpi. Zarówno mniejsza niż 150 dpi jak i większa niż 300 dpi rozdzielczość może negatywnie wpłynąć na wrażenie odwzorowania szczegółów.

PRZYKŁADOWE OBLICZENIA 

Jak obliczyć rozmiar wydruku jaki możemy zrobić z bitmapy uzyskanej z matrycy 20Mpix o wymiarach 5500×3600 px? 

Jeżeli podzielimy ilość pikseli przez 150 (czyli minimalną rozdzielczość) to otrzymamy wymiar reprodukcji wyrażony w calach:

   5500 / 150 = 36,66 cale  co daje ok. 91,5 cm (gdyż 1 cal to 2,54 cm)

   3600 / 150 = 24,00 cale  co daje ok. 60,0 cm

Tak więc maksymalny rozmiar wydruku z takiej bitmapy to 91,5 x 60 cm. Jeżeli chcielibyśmy zastosować wyższą rozdzielczość (tj. 300 dpi). to wymiary będą o połowę mniejsze tj. ok. 45,7x30cm.

Ciekawa podpowiedź:

Zamiast zapamiętywać wartość wyrażoną w ppi (czyli punktach na cal) warto zapamiętać wartości w ppc (czyli punktach na centymetr). 150 ppi to w przybliżeniu 60 ppc. Mając rozmiar bitmapy w pikselach, aby szybko obliczyć maksymalny rozmiar wydruku. Wystarczy wymiary boku w pikselach podzielić przez 60 i mamy wymiar w centymetrach.

Oczywiście nie można pominąć kwestii ostrości, czyli odwzorowania szczegółów. Jeżeli fotografia będzie nieostra, to nawet rozdzielczość 300 dpi może okazać się niewystarczająca. Podane powyżej parametry mają zastosowanie przy założeniu, że wykonane zdjęcie, czy też skan są ostre.

····························································································

Poniżej prezentujemy prosty kalkulator, który pozwala na szybkie obliczenie maksymalnego wymiaru powiększenia jakie można uzyskać na podstawie bitmapy o określonych wymiarach w pikselach.

Pamiętaj, że podane powyżej maksymalne wymiary wydruku biorą pod uwagę tylko jeden parametr techniczny projektu, jakim są wymiary bitmapy w pikselach. To czy wydruk przy tych rozmiarach będzie dobrej jakości zależy od tego, czy zawartość bitmapy została prawidłowo przygotowana (czy zawiera detale – jest ostra, czy kontrasty i barwy są prawidłowo zarejestrowane przez skaner czy aparat).

Więcej na temat bitmap można znaleźć na stronie: pl.wikipedia.org/wiki/Bitmapa