Skanowanie prac artystycznych

ZAPAMIĘTAJ: Skanowanie jest pierwszą opracowaną metodą pozwalającą na digitalizację obrazów – najsampierw zdjęć analogowych na kliszy.

Skanery bębnowe

Pierwotnie w celu zeskanowania pracy artystycznej najpierw należało wykonać analogową fotografię i wywołać film. Pierwsze skanery były skanerami bębnowymi, gdzie wydruk w postaci kliszy owijano na szklanym bębnie, który obracał się wokół elementu światłoczułego (CCD) zamieniającego światło na prąd proporcjonalny do ilości padającego światła. W rezultacie końcowym tego procesu powstawała bitmapa z obrazem cyfrowym.

Warunkiem do zastosowania tej technologii była elastyczność skanowanego oryginału (musiało się go dać nawinąć na szklany bęben) oraz jego gładkość (nie mógł być fakturowany czy chropowaty). Z racji na bardzo wysokiej jakości elementy światłoczułe i wysoką precyzję przez wiele lat te urządzenia używano do digitalizacji slajdów i negatywów. Aktualnie nie produkuje się już skanerów bębnowych.

Skanery płaskie

Kolejnym etapem były skanery płaskie, w których zastosowano linijki CCD – czyli elektroniczne elementy światłoczułe ułożonych w rzędzie. Tak stworzono skanery, gdzie taka linijka wraz ze źródłem światła przesuwała się krokowo pod skanowanym materiałem, tworzyła jego obraz cyfrowy. Zaletą skanerów płaskich była prostota obsługi oraz znacznie krótszy czas skanowania w porównaniu do skanerów bębnowych. Niestety pozostało ograniczenie w postaci powierzchni roboczej – najczęściej powierzchni szyby, na której można było położyć skanowany dokument. Tutaj również wymogiem było to aby oryginał był gładki (ale nie musiał być już elastyczny). Aby zdigitalizować obraz większy od kartki A3 (najpopularniejsze skanery dostępne były w formacie A4 lub A3 – w przypadku znacznie droższych wersji) najpierw fotografowano go w technologii analogowej (najczęściej przy użyciu slajdu), a następnie taki slajd skanowano na skanerze bębnowym lub skanerze dedykowanym do skanowania slajdów. To wprowadzało dodatkowe przekłamania w procesie digitalizacji w postaci błędów w procesie wywoływania slajdu. 

Skanowanie do dziś stosuje się jako popularne rozwiązanie do digitalizacji dokumentów w obiegu biurowym (dokumenty tekstowe). W tym obszarze kwestie związane z odwzorowaniem kolorów nie są istotne (ważna jest czytelność dokumentu).

Skanery wielkoformatowe

Skanery wielkoformatowe najczęściej stosuje się do skanowania dużych map lub planów architektonicznych. Są to najczęściej skanery rolowe, które nie nadają się do skanowania prac artystycznych (włącznie z groźbą zniszczenia oryginału). 

Na rynku istnieją specjalne skanery dedykowane digitalizacji dużych płaskich prac (również takich z fakturą) Niestety są to urządzenia bardzo drogie i mało dostępne. Co więcej pomimo swoich rozmiarów i zastosowanych rozwiązań nadal ustępują jakościowo technikom fotografii cyfrowej. 

Głównym parametrem określającym jakość skanera w odniesieniu do wielkości uzyskiwanej bitmapy jest jego rozdzielczość. W nowoczesnych skanerach ta rozdzielczość oscyluje w przedziale od 600 do 2400 dpi. Często rozdzielczość skanera podaje się w postaci 1200×2400 dpi. Oznacza to, że listewka CCD pozwala na uzyskanie rozdzielczości 1200dpi, zaś krok skanera (przesuwanie) pozwala na uzyskanie rozdzielczości 2400 dpi.